×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Aldosteron – hormon nadnerczowy

lek. Paweł Herman

Norma stężenia we krwi: 140–560 pmol/l

Co to jest aldosteron?

Jest to hormon steroidowy (mineralokortykosteroid) wytwarzany przez nadnercza w warstwie kłębkowatej. Bierze udział w regulacji gospodarki wodno-mineralnej, odpowiadając za wydalanie odpowiednich ilości potasu z moczem, wchłanianie zwrotne jonów sodu w nerkach, zapobiegając ich wydaleniu i nadmiernej utracie, co wiązałoby się z odwodnieniem i spadkiem ciśnienia tętniczego krwi. Jest składową układu renina–angiotensyna–aldosteron (układ RAA). Nerka, reagując na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi lub stężenia sodu (często świadczącym o odwodnieniu), zaczyna wydzielać reninę – jest to enzym katalizujący reakcję, której produktem jest hormon o nazwie angiotensyna. Dopiero pod wpływem angiotensyny nadnercza wydzielają aldosteron.

Jakie są wskazania do badania?

Występowanie objawów wskazujących na zwiększone stężenie aldosteronu, czyli hiperaldosteronizm:

  • Wynikających ze zbyt dużego stężenia sodu i przewodnienia: ciężkie nadciśnienie tętnicze oporne na leczenie, wielomocz, wzmożone pragnienie
  • Wynikających z obniżonego stężenia potasu: osłabienie, drętwienie i kurcze mięśni, zaburzenia rytmu serca

Występowanie objawów wskazujących na zmniejszone stężenie aldosteronu, czyli hipoaldosteronizm:

  • Wynikających ze zbyt małego stężenia sodu i odwodnienia: znaczne osłabienie, niskie ciśnienie tętnicze
  • Wynikające ze zwiększonego stężenia potasu: osłabienie, zaburzenia rytmu serca.

Jakie są przeciwwskazania do badania?

Do oznaczenia aldosteronu wystarcza pobranie niewielkiej ilości krwi, dlatego nie ma przeciwwskazań do wykonania tego badania.

Przyczyny zwiększonego stężenia aldosteronu

Hiperaldosteronizm wtórny – do wzrostu stężenia aldosteronu dochodzi z powodu obecności innych schorzeń, takich jak:

  • odwodnienie
  • zwężenie tętnicy nerkowej – gdy tętnica nerkowa ulega zwężeniu, dopływ krwi do nerki jest upośledzony. Nerka odczytuje to jako sygnał o odwodnieniu oraz spadku ciśnienia tętniczego krwi.
  • marskość wątroby – niewydolna wątroba nie jest w stanie produkować wystarczającej ilości albumin – białek osocza odpowiadających za ciśnienie onkotyczne krwi. W takiej sytuacji, woda opuszcza naczynia krwionośne, wędrując do przestrzeni zewnątrzkomórkowej i dochodzi do odwodnienia. Poza tym, wątroba nie jest w stanie w odpowiednim tempie metabolizować aldosteronu, więc dochodzi do dodatkowego zwiększenia jego stężenia.
  • zespół nerczycowy
  • niewydolność serca – w tym przypadku serce nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego przepływu krwi przez nerki, które odbierają to jako sygnał o odwodnieniu
  • guz wydzielający reninę – występuje bardzo rzadko

Hiperaldosteronizm pierwotny (zespół Conna) – jest to rzadki zespół chorobowy spowodowany obecnością gruczolakoraka nadnerczy (najczęściej łagodnego) lub przerostem warstwy kłębkowa tej kory nadnerczy.

Przyczyny zmniejszonego stężenia aldosteronu

  • Dysfunkcja nerek (najczęściej jako powikłanie wieloletniej cukrzycy) – nerki nie wydzielają wówczas reniny w odpowienich ilościach
  • Pierwotna niedoczynność kory nadnerczy (choroba Addisona) – może być spowodowana reakcją autoimmunologiczną (najczęściej), gruźlicą lub innymi zakażeniami lub wrodzonym niedoborem enzymów odpowiedzialnych za syntezę hormonów nadnerczowych (wrodzony przerost nadnerczy).
  • Stosowanie leków: inhibitorów konwertazy angiotensy (ACE-I), antagonistów receptora angiotensyny II – (uniemożliwiają angiotensynie II pobudzenie nadnerczy do wydzielania aldosteronu), niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), ß-blokerów

09.04.2014
Zobacz także
  • Niedoczynność kory nadnerczy
  • Zespół nerczycowy
  • Marskość wątroby
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta